ಕೊಂಕಣ್ ಸೊಬಿತ್ ಗಾಂವ್. ತಸೊಚ್ ಹಾಂಗಾಚೊ ಲೋಕ್ಯಿ. ಆಜ್ ಮಾತ್ ನ್ಹಂಯ್ ಶೆಕ್ಡ್ಯಾಂ ಆದಿಂಯ್ ಹಾಂಗಾಚೊ ಲೋಕ್ ಸೊಬಾಯೆಕ್, ಗಾಯಾನಾಕ್, ನಾಚಾಕ್ ನಾಂವ್ ಗೆಲ್ಲೊ. ಕಿತ್ಲೆ ಕಶ್ಟ್ ತಾಂಚೆರ್ ಆಯ್ಲೆ ತರೀ ತಾಂಣಿ ತಾಂಚೆ ಸಂಸ್ಕೃತೆಚೊ ಮೋಗ್ ಸಾಡುಂಕ್ಕ್ ನಾ. ಸಂಯ್ಬಾಚೆ ಉಚಾಂಬಳಾಯೆ ಮಧೆಂ, ರಾಜಕೀಯ್ ಧರ್ಮಾಚ್ಯಾ ದ್ವೇಷಾನ್ ತಾಂಚೆರ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಅನ್ಯಾಯಾಮಧೆಂ, ಘರ್ದಾರ್ ಸಾಂಡುನ್ ಏಕ್ಕಡೆ ಥಾವ್ನ್ ದುಸ್ರೆಕಡೆ ವಚೊಂಕ್ ಪಡ್ಲ್ಲ್ಯಾ ಕಶ್ಟಾಂ ಮದೆಂ ತರ್ಯಿ ತಾಂಣಿ ತಾಂಚಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಜಿವಿ ದವರ್ಲಿ. ರಾಯ್, ಪಂಡಿತಾಂಚೊ ಪಾಟಿಂಬೊ ಮೆಳ್ಳೊನಾ ತರೀ ಸ್ವತಾಚೆ ತಾಂಕಿನ್ ತಿ ಜೆಕ್ಲಿ, ಫುಲ್ಲಿ ಆನಿ ಜಿವಾಳ್ ಉರ್ಲಿ.
ಆಮ್ಚಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಪುರ್ವಜಾಂನಿ ಸಾಂಬಾಳ್ತಾನಾ, ಧರ್ಮಿಕ್ ಸತಾಂಕ್ ತೆ ಆಡ್ ಗೆಲೆನಾಂತ್. ಜಾತಾ ತಿತ್ಲ್ಯಾ ವಿಶಯಾಂನಿ ಆದ್ಲ್ಯೊಚ್ ರಿವಾಜಿ, ಸಂಪ್ರದಾಯ್ ಪಾಳ್ಳೆ, ಸಮಾಜಿಕ್ ಜಿವಿತಾಂತ್ ಹೆರಾಂ ಬರಾಬರ್ ಎಕಾಥರಾಚೆಂ ಸಮತೋಲನ್ ತಾಂಣಿ ಉರಯ್ಲೆಂ. ಅಶೆಂ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಆಮ್ಚೆ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿಕ್ ತಾಚಿಚ್ ಮ್ಹಳ್ಳಿ ಗಂಭೀರಾಯ್, ವಿಶಿಶ್ಟಾಯ್ ಆಯ್ಲಿ.
ನ್ಹೆಸಣ್
ಹಾಂಗಾಚೆ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್ ದಾದ್ಲೆ ಪುಡ್ವೆಂ ನ್ಹೆಸೊನ್ ಬಂದ್ ಕೋಟ್ ಘಾಲ್ನ್ ಮಾತ್ಯಾಕ್ ಲೇಸ್ ರೆವ್ದಾಯ್ತಾಲೆ. ಶ್ಹೆರಾಂತ್ಲೆ ದಾದ್ಲೆ ಮಾತ್ಯಾಕ್ ಲೆಸಾ ಬದ್ಲಾಕ್ ಉರುಟ್ ತೊಪಿ ದವರ್ತಾಲೆ. ಪ್ರಭುಗೆಲ್ಯಾ ವಾ ಮಂತನಾಚ್ಯಾ ಕುಟ್ಮಾಚ್ಯಾಂನಿ ಪಾಯಾಂಗೋಳ್ ತೊಡೊಪ್ ನ್ಹೆಸೊನ್, ಕುತಾಂವ್ ಘಾಲುನ್, ಮಾತ್ಯಾಕ್ ಜರಿಚೊ ಉರ್ಮಾಲ್ ದವರ್ಚೊ ಆಸ್ಲ್ಲೊ. ಅಸೆಂ ನ್ಹೆಸ್ಲ್ಲ್ಯಾಕ್ 'ಪರೊಬ್' ಮ್ಹಣ್ತಾಲೆ. ಚಲೆ ಸೊಳಾ ವರ್ಸಾಂ ಭರ್ತಾ ಪರ್ಯಾಂತ್ ಲಾಂಬ್ ಇಜಾರ್, ಬನಿಯಾನ್ ವಾ ಕುತಾಂವ್ ಘಾಲ್ತಾಲೆ.
ಸ್ತ್ರೀಯೊ ಮಾಗಾಚಿಂ, ಸರ್ಪಳೆ ದೆಗೆಚಿಂ, ಚಿಂಚಾರೆ ಪೊಪ್ಳಿ, ಕಿರಾ ರಂಗಾಚಿಂ, ಮುತ್ತು ಸೀರೆ, ಶಿಲಾರಿ ಆನಿ ಹೆರ್ ಥರಾಂಚಿಂ ಕಾಪ್ದಾಂ ನ್ಹೆಸೊನ್ ಲಾಂಬ್ ಹಾತಾಂಚಿ ಆಂಗ್ಭರ್ ಬಾಜು ಘಾಲ್ತಾಲಿಂ. ಧೊವಿ ವೋಲ್ ನ್ಹೆಸ್ಲ್ಯಾ ಶಿವಾಯ್ ಸ್ತ್ರೀಯಾಂಕ್ ಮಿಸಾಕ್ ವಾ ಹೆರ್ ಭಕ್ತಿಕ್ ಕಾರ್ಯಾಂಕ್ ಇಗರ್ಜೆ ಭಿತರ್ ವಚೊಂಕ್ ನಾತ್ಲ್ಲೆಂ. ವಿದ್ವೆನ್ ಕಡ್ಡಾಯೆನ್ ಕಾಳೆಂ ಕಾಪಡ್ ನ್ಹೆಸಜೆ ಆಸ್ಲ್ಲೆಂ.
ಆಂಕ್ವಾರ್ ಚಲ್ಯೊ ಕಿರ್ಗಿ ಬಾಜು ನ್ಹೆಸ್ತಾಲಿಂ. ಮಿಸಾಕ್ ವೆತಾನಾ ಮಾತ್ಯಾಕ್ ವ್ಹಡ್ಲೊಸಯ್ತ್ ಲೇಸ್ ಪಾಂಗುರ್ತಾಲಿಂ. ಶ್ಹೆರಾಂತ್ಲ್ಯೊ ಚಲ್ಯೊ ಘಾಗ್ರೊ ಪಲ್ಕಾ ನ್ಹೆಸೊನ್ ವಾ ಲಾಂಬ್ ಆಂಗ್ಲೆಂ ಘಾಲ್ನ್ ಮಾತ್ಯಾ ವಯ್ಲ್ಯಾನ್ 'ವೇಲ್' ಪಾಂಗುರ್ತಾಲಿಂ.
ಆದಿಂ ಸುಟ್ ನ್ಹೆಸ್ಲ್ಲ್ಯಾಕ್ 'ಸಾಯ್ಬ್' ವಾ 'ಬೊಂಬಯ್ಗಾರ್' ಮ್ಹಣ್ತಾಲೆ. ಬೊಂಬಯ್ ಗೆಲ್ಲ್ಯಾಂನಿ ಮಾತ್ ಕೋಟ್ ಕಲ್ಸಾಂವ್ ಘಾಲ್ಚೆಂ ಮ್ಹಣ್ ಲೋಕ್ ಚಿಂತಾಲೊ.
ಹೊಕ್ಲೆ ನೊವ್ರ್ಯಾಚ್ಯಾ ನ್ಹೆಸ್ಣಾರ್ಯಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿಕ್ ರಿವಾಜ್ ದಿಸ್ತಾಲಿ. ರೊಸಾ ದಿಸಾ ವ್ಹಕ್ಲೆಕ್ ಕಿರ್ಗಿ ಬಾಜು ನ್ಹೆಸೊನ್ ಭಾಂಗಾರ್ ಶೃಂಗಾರ್ ಘಾಲ್ನ್ ಆನಿ ಫುಲಾಂ ಮಾಳ್ನ್ ಬಸೊಂಕ್ ಆಸ್ಲ್ಲೆಂ. ರೆಸ್ಪೆರಾಕ್ ವೆತಾನಾ ರೆಂದಾಚಿ ಧೊವಿ ವೋಲ್ ಆನಿ ತ್ಯಾ ರೆಂದಾಕ್ ರೂಂದ್ ಜರಿಚಿ ಸೊರ್ಸೊ ಪತ್ತಿ ಲಾಂವ್ಚಿ ಆಸ್ಲ್ಲಿ. ನೊವ್ರ್ಯಾನ್ ಜರಿಚೊ ತೊಡೊಪ್ ನ್ಹೆಸೊನ್, ಕುತಾಂವ್ ಘಾಲ್ನ್, ಜರಿಚೊ ಉರ್ಮಾಲ್ ಮಾತ್ಯಾಕ್ ದವರ್ನ್, ಪಾಯಾಂಕ್ ಚಿರ್ಮುರ್ಯೊ ವ್ಹಾಣೊ ವಾ ಮೇಯ್ ಮೊಚೆ ಶಿರ್ಕಾಂವ್ಕ್ ಆಸ್ತಾಲೆಂ. ಖಾಂದಾ ಭೊಂವ್ತೊಣಿ ಜರಿಚೆಂ ಶೆಲ್ ರೆವ್ಡಾವ್ನ್ ಗಳ್ಯಾಂತ್ ತೀನ್ ಪೊದಾಂಚೊ ಚಕ್ರ್ಸರ್ ಘಾಲುಂಕ್ ಆಸ್ಲ್ಲೊ.
ಕುಟ್ಮಾ ಜಿವಿತ್
ಆಮ್ಚೆ ಪುರ್ವಜ್ ಚಡಾವತ್ ಭುಂಯ್ ಘೊಳ್ತಾಲೆ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಅವಿಭಕ್ತ್ ಕುಟ್ಮಾಂಕ್ ತೆ ಚಡ್ ಮಾನ್ ದಿತಾಲೆ. ಎಕಾ ಆವಯ್-ಬಾಪಾಯ್ಕ್ ಕಿತ್ಲೆ ಜಣ್ ಪೂತ್ ಆಸ್ಲ್ಯಾರೀ, ತಾಂಣಿ ಸಕ್ಡಾಂನಿ ಮ್ಹಾಲ್ ಘರಾಂತ್ ಸಾಂಗಾತಾ ಎಕ್ವಟಾನ್ ಜಿಯೆಂವ್ಕ್ ಆಸ್ತಾಲೆಂ. ಕಾಜಾರ್ ಜಾಲ್ಯಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ಯಿ ಆಪಾಪ್ಲ್ಯಾ ಬಾಯ್ಲೆ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂ ಸಮೇತ್ ಮಾಲ್ಘಡ್ಯಾ ಘರಾಂತ್ಚ್ ವಸ್ತಿ ಕರ್ತಾಲೆ ಆನಿ ವ್ಹಡಿಲ್ಹಾಂಕ್ ಮಾನ್ ದೀವ್ನ್ ಚಲ್ತಾಲೆ.
ದಾದ್ಲ್ಯಾಂಕ್ ಚಡಾವತ್ ಭಾಯ್ಲೆಂ ಕಾಮ್ ಮ್ಹಣ್ಚೆಂ ಗಾದ್ಯಾಚೆಂ, ಕುಮೆರಿಚೆಂ ಕಾಮ್. ಸ್ತ್ರೀಯಾಂಕ್ ಘರ್ಚೆಂ ತಶೆಂ ನೆಜಿಚೆಂ, ಲುವ್ಣೆಚೆಂ, ಗೊಟ್ಯಾಕ್ ಸೊಪ್ ಹಾಡ್ಚೆಂ ಅಸಲಿಂ ಕಾಮಾಂ. ಘರಾಂನಿ ಚಡಾವತ್ ಮಾಂಯಾಂಚೆಂ ಕಾರ್ಬಾರ್ ಚಲ್ತಾಲೆಂ. ಸುನಾಂನಿ ತಾಂಕಾಂ ಖಾಲ್ ಜಾವ್ನ್ ಚಲಂವ್ಕ್ ಆಸ್ಲ್ಲೆಂ. 'ಆಟಿ' ಮಯ್ನ್ಯಾಂತ್ ಸಾಗ್ವಳೆಚೆಂ ಕಾಮ್ ಸಂಪ್ತಾಲೆಂ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್ ತ್ಯಾ ವೆಳಾ ಬಾಯ್ಲಾಂಕ್ ವಿರಾಮ್ ಮೆಳ್ತಾಲೊ. ದೆಕುನ್ ಕಾಜಾರಿ ಸ್ತ್ರೀಯಾಂನಿ ಹ್ಯಾ ಮಯ್ನ್ಯಾಂತ್ ಕುಳಾರಾ ವೆಚೆಂ ಆಸ್ಲ್ಲೆಂ.
ಸಾಂಜೆಚೆಂ ಸದಾಂಯ್ ಆಮೊರಿ ತೇರ್ಸ್ ಚುಕನಾತ್ಲ್ಲೊ. ಫಾಂತ್ಯಾರ್ ಉಟೊನ್ ಘರ್ಚ್ಯಾ ಯೆಜ್ಮಾನ್ಯಾನ್ ಸಕ್ಡಾಂಕ್ ಸಾಂಗಾತಾ ಘೆವ್ನ್ ಸಕಾಳಿಂಚೆಂ ಮಾಗ್ಣೆಂ ಶಿಕಂವ್ಚೆಂ ಆಸ್ಲ್ಲೆಂ. ನತಾಲಾ ಪರ್ಬೆ ವೆಳಾರ್, ಕರೆಜ್ಮಾಚ್ಯಾ ಕಾಳಾರ್ ಕಂತಿಗೊ ಗಾಯ್ತಾಲೆ.
ಚಡಾವತ್ ಪ್ರಾಯೆಸ್ತಾಂಕ್ ಆಲ್ಯಾಪಾಲ್ಯಾಚ್ಯಾ ಒಕ್ತಾಂಚಿ ಬರಿ ಜಾಣ್ವಾಯ್ ಆಸ್ಲ್ಲಿ. ಗಜ್ರೊ, ಕೊಡುವಕಾತ್ ಆನಿ ಆಟಿಚೆ ಆಮಾಸೆಕ್ ಸಾತೆನಾಚೆ ಸಾಲಿಚೊ ರೋಸ್ ಹಿಂ ಸಕ್ಕಡ್ ಘರಾಣ್ಯಾಚಿಂ ವಕ್ತಾಂ ಜಾವ್ನ್ ಆಸ್ಲ್ಲಿಂ. ಲ್ಹಾನ್ ಬಾಳ್ಯಾಂಕ್ ದಾಗ್ ದಿಂವ್ಚೊ ಪೊಟ್ಟು ಆಚಾರ್ಯಿ ಚಲ್ತಾಲೊ.
ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕಾಜಾರಾಂ
ಸಮಾಜಿಕ್ ಜಿಣ್ಯೆಚ್ಯಾ ಗದ್ದಳಾಯೆಂತ್ ಕಾಜಾರ್ ಪಯ್ಲೆಂ ಸ್ಠಾನ್ ಘೆತಾ ಆನಿ ಸಂಸ್ಕೃತೆಚೆಂ ವ್ಹಡ್ಪಣ್ ಧಾಕಯ್ತಾ. ಆಮ್ಚೆ ಸಮಾಜಿಂತ್ಯಿ ಕಾಜಾರಾಚ್ಯಾ ಕಾರ್ಯಾವೆಳಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಉಟೊನ್ ದಿಸ್ತಾಲಿ. ಆದಿಂ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್ ಚಲ್ಯಾಂಕ್ ಪ್ರಾಯ್ ಭರ್ಚೆ ಆದಿಂಚ್ ಕಾಜಾರ್ ಕರ್ತಾಲೆ. ದುಸ್ಮಾನಾಂಚ್ಯಾ ಭಿಯಾನ್ ತಶೆಂ ಕರ್ಚೆಂ ಆಸ್ಲ್ಲೆಂ. ಚಡುಣೆಂ ಹರ್ಯೆಕ್ ಚಲ್ಯೆನ್ ಕಾಜಾರ್ ಜಾಯ್ಜೆ ಮ್ಹಣ್ ಆಸ್ಲ್ಲೆಂ. ಪ್ರತ್ಯೆಕ್ ಕಾರಣಾಂ ಖಾತಿರ್ ಕೊಣೆಂಯ್ ಆಂಕ್ವಾರ್ ರಾವ್ಯೆತೆಂ. ಪುಣ್ ತಾಂಣಿ ಆಂಕ್ವಾರ್ಪಣ್ ಬೋವ್ ಚತ್ರಾಯೆನ್ ಸಾಂಬಾಳಿಜೆ ಆಸ್ಲ್ಲೆಂ. ಚುಕೊನ್ ಪಡ್ಲ್ಯಾರ್ ಕುಟ್ಮಾಚೊ, ಸಮಾಜಿಚೊ ಬಹಿಶ್ಕಾರ್ ಪಡ್ತಾಲೊ. ಖಾಣ್, ಉಜೊ ಮೆಳನಾತ್ಲ್ಲೊ. 'ಖಾಂದಿ ಖುರಿಸ್ಯಿ' ಫಾವೊ ಜಾತಾಲೊ.
ಆದಿಂ ಸಯ್ರಿಕ್ ಕುಳ್ಯೆ ಭಾಯ್ರ್ ಕರಿನಾತ್ಲ್ಲೆ. ಸರ್ವ್ ರಾಟಾವಳ್ ಸಯ್ರಿಕೆಚ್ಯಾ ಮ್ಹಾಲ್ಯಾಂನಿ ವಾ ಗುರ್ಕಾರಾಂನಿ ಕರ್ಚಿ ಆಸ್ಲ್ಲಿ. ಸುರ್ವಿಲೆಂ ಉಲೊವ್ನ್ ಜಾಲ್ಯಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ನೊವ್ರ್ಯಾಚೊ ಬಾಪುಯ್ ಆನಿ ತಾಚೆ ಸಾಂಗಾತಿ ನೊವ್ರ್ಯಾ ಸಮೇತ್ ಹೊಕ್ಲೆಗೆರ್ ವೆತಾಲೆ. ಥಂಯ್ಸರ್ ತಾಂಕಾಂ ಪಾನ್ಪೊಡ್ ಉದಕ್ ದೀವ್ನ್ ಸ್ವಾಗತ್ ಮೆಳ್ತಾಲೊ. ಉಪ್ರಾಂತ್ ದೊತಿಚೆಂ ಸವಾಲ್ ಇತ್ಯರ್ಥ್ ಜಾತಾಲೆಂ. ತವಳ್ ದೋತ್ ಕಾಜಾರಾಚ್ಯಾ ಪಂದ್ರಾ ದಿಸಾಂ ಆದಿಂ ನೊವ್ರ್ಯಾಕ್ ಪಾವಾಜಾಯ್ ಆಸ್ಲ್ಲಿ. ಆನಿ ತ್ಯಾ ದುಡ್ವಾನ್ ಹೊಕ್ಲೆಚ್ಯಾ ಗಳ್ಯಾಕ್ ಬಾಂಧುಂಕ್ ನೊವ್ರ್ಯಾನ್ ರುಪ್ಯಾಚ್ಯಾ ಮಣಿಯಾಂಚೊ ಸರ್ ಕರಿಜೆ ಆಸ್ಲ್ಲೊ. ದೋತ್ ಪಾವಿತ್ ಕರ್ಚ್ಯಾ ಸಂಬ್ರಮಿಕ್ ಕಾರ್ಯಾವೆಳಾರ್ ಪಾನ್ಪೊಡ್-ಇಡೊ ಬದಲ್ಚೆಂ ಏಕ್ ಪ್ರಮುಕ್ ಕಾರ್ಯೆಂ ಆಸ್ತಾಲೆಂ.
ಉಪ್ರಾಂತ್ ವೊವ್ಳಿಕ್ ದಿಂವ್ಚೊ ವಾವ್ರ್. ತ್ಯಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಮಾಟ್ವಾಚಿ ವೊವ್ಳಿಕ್ ದೀವ್ನ್ ಮಾಟೊವ್ ಘಾಲ್ಚೆಂ ಕಾಮ್. ಮಾಟ್ವಾಕ್ಗೆಲ್ಯಾನ್ ಮಾಡ್ಯೆಚೆ ಖಾಂಬೆ ಘಾಲ್ಚೆ ಆಸ್ಲ್ಲೆ. ಮಾಡಿ ಕಾತರ್ಲ್ಯಾ ಶಿವಾಯ್ ಮಾಟೊವ್ ಜಾಯ್ನಾತ್ಲ್ಲೊ. ಮಾಟ್ವಾಚೆಂ ದಾರ್ ಘಡಾಯಾಂ ಸಮೇತ್ ಕಾತರ್ಲೆಲ್ಯಾ ಕೆಂಳ್ಬ್ಯಾಂನಿ ಸುಂರ್ಗಾರಾಯ್ತಾಲೆ. ತ್ಯಾ ಆದಿಂ ಸ್ತ್ರೀಯೊ ರೊಶ್ಯಾಂತ್ 'ಕಾರ್ಪೊ' ಮ್ಹಣ್ಚೆ ರಾಂದ್ಪಾಕ್ ಜಾಯ್ ಜಾಲ್ಲೊ ಸಾಂಬಾರಾಚೊ ಪಿಟೊ ತಯಾರ್ ಕರ್ತಾಲ್ಯೊ.
ರೊಸಾಚ್ಯಾ ದೊನ್ಪಾರಾಂ ರಜಾರ್ ಮ್ಹಣೊನ್ ಘರ್ಚ್ಯಾ ಅಲ್ಮಾಂ ಖಾತಿರ್ ಜೆವಾಣ್ ದಿಂವ್ಚಿ ರಿವಾಜ್ ಆಸ್ಲ್ಲಿ. ತ್ಯಾಚ್ ದಿಸಾ ಕಾಜಾರಾಚಿಂ 'ವೊಜಿಂ' ಯೆತಾಲಿಂ. ಗ್ರೇಸ್ತ್ ವೊಜಿಂ ಧಾಡ್ತಾನಾ ಮ್ಹಾರಾಂಚ್ಯಾ ಮಾತ್ಯಾರ್ ದೀವ್ನ್ 'ಕೊಂಬ್' ಆನಿ ತಾಲಿಮಾಚೆ ಗೊವ್ಜೆನ್ ಧಾಡ್ತಾಲೆ. ವೊಜ್ಯಾಂನಿ ತಾಂದುಳ್ ಆನಿ ಭುಂಯ್ಚ್ಯೊ ಫಳ್-ವಸ್ತು, ಕೆಳಿಂ ಆನಿ ಶಿರೊತ್ಯೊ ಆಸಾಜಾಯ್ ಆಸ್ಲ್ಲ್ಯೊ.
ಸಾಂಜೆರ್ ದೀಸ್ ಬುಡ್ತಚ್ ರೊಸಾಚೊ ಸಂಬ್ರಮ್. ನೊವ್ರ್ಯಾಕ್ ವಾ ಹೊಕ್ಲೆಕ್ ಬಾಂಕಾರ್ ವಾ ಮಣ್ಯೆರ್ ಬಸವ್ನ್ ರೋಸ್ ಪುಸ್ತಾಲೆ. ವೊವ್ಯೊ ಮ್ಹಣ್ತಾಲೆ. ರೊಸಾಚೆಂ ಜೆವಾಣ್ ಗಮ್ಮತಾಯೆಚೆಂ. ಜೆವ್ಣಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ತೆ ರಾತಿಂ ಪದಾಂ, ನಾಚ್ ಆನಿ ಮನೋರಂಜನ್ ವಿಶೇಸ್. ಗುಮ್ಟಾಂಚ್ಯಾ ಪದಾಂಚೊ ದೀಸ್ ತೊ. ಮಾಂಡ್ ಘಾಲ್ನ್, ಲಾಗಿಂ ಸುರೆಚ್ಯೊ ಮುಟ್ಟ್ಯೊ ದವರ್ನ್ ಸಗ್ಳಿ ರಾತ್ ಗುಮ್ಟಾಂ ಮಾರ್ತಾಲೆ.
ಆದಿಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಂಚೆ ದಸ್ತುರೆ ಪ್ರಕಾರ್ಚ್ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವಾಂಚಿಂ ಕಾಜಾರಾಂ ಜಾತಾಲಿಂ. ಹೊಕ್ಲೆಚೊ ಬಾಪುಯ್ ಜೊಡ್ಯಾನ್ ಜೊಡ್ಲೆಲ್ಯಾ ಹಾತಾಂಚೆರ್ ಉದಕ್ ವೊತ್ತಾಲೊ. ಪಂದಾಕ್ ವಾಟ್ಲೆಂತ್ ಧರ್ಲ್ಲೆಂ ಉದಕ್ ವ್ಹರ್ನ್ ಕೆಂಳ್ಬಾಚ್ಯಾ ಮುಳಾಕ್ ವೊತ್ತಾಲೆ. ತಶೆಂಚ್ ಹೊಕ್ಲೆ ನೊವ್ರ್ಯಾನ್ ಉಜ್ಯಾ ಭೊಂವ್ತಣಿ ಸಾತ್ ಮೆಟಾಂ ಕಾಡ್ಚಿಂಯಿ ಆಸ್ಲ್ಲಿಂ.
ಇಗರ್ಜೊ ಚಡ್ಲ್ಯಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಹರ್ಯೆಕ್ ರೆಸ್ಪೆರ್ ಇಗರ್ಗೆಂತ್ಚ್ ಕರಿಜೆಮ್ಹಣ್ ಪಾದ್ರಿಂನಿ ಕಾಯ್ದೊ ಘಾಲೊ.
ರೆಸ್ಪೆರಾಕ್ ಭಾಯ್ರ್ ಸರ್ಚ್ಯಾ ಆದಿಂ ನೊವ್ರ್ಯಾಚೆ ಕೇಸ್ ಕಾತ್ರುಂಕ್ ಆನಿ ಖಾಡ್ ತಾಸುಂಕ್ ಮ್ಹಾಲೊ(ಕೆಲ್ಶಿ) ಯೆತಾಲೊ. ತಾಕಾ ಪುರಸ್ಕಾರ್ ಜಾವ್ನ್ ಥೊಡೊ ತಾಂದುಳ್, ಏಕ್ ನಾರ್ಲ್, ಆಂಗ್ ಪುಸ್ಚೊ ತುವಾಲೊ ಆನಿ ಪಾನ್ಪೊಡ್, ತೊದ್ಪ್ಯಾಂತ್ ದವರ್ನ್ ದಿಂವ್ಚಿ ರಿವಾಜ್ ಆಸ್ಲ್ಲಿ.
ಪುರ್ವಿಲ್ಯಾ ಕಾಳಾರ್ ನೊವ್ರೊ ರೆಸ್ಪೆರಾಕ್ ವೆತಾನಾ ಪೆಂಕ್ಟಾಕ್ ಏಕ್ ಮಟ್ವೆಂ ಚಕ್ರಾಂ ಪುಡ್ವೆಂ, ಖಾಂದಾರ್ ಏಕ್ ಶೊಲ್ ಆನಿ ಮಾತ್ಯಾರ್ ಏಕ್ ಲೇಸ್ ನ್ಹೆಸ್ತಾಲೊ. ತೆಂಚ್ ಸುದ್ರೊನ್ ಉಪ್ರಾಂತ್ ತೊಡೊಪ್, ಕುತಾಂವ್, ಶೊಲ್ ಆನಿ ಉರ್ಮಾಲ್ ಆಯ್ಲೊ. ತೆಂ ನ್ಹೆಸಾಣ್ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವಾಂಚೆಂ ಮ್ಹಣ್ ನಾಂವಾಡ್ಡಿಕ್ ಜಾಲೆಂ. ಉರ್ಮಾಲ್ ಬಾಂದ್ಚೆ ಶಯ್ಲೆನ್ ತೊ ಫಲಾಣ್ಯಾ ಜಾಗ್ಯಾಚೊ ಮ್ಹಣ್ ಪಾರ್ಕಿಯೆತ್ ಆಸ್ಲ್ಲೆಂ ಖಂಯ್. ಹೊಕಾಲ್ ರೆಸ್ಪೆರಾಕ್ ವೆತಾನಾ ಕಿರ್ಗಿ ಆನಿ ಬಾಜು ನ್ಹೆಸ್ತಾಲಿ. ಕಿರ್ಗಿಚೆಂ ನ್ಹೆಸಾಣ್ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾರ್ ಪಾಲಂವ್ ನಾಸ್ತಾನಾ ಕಾಪಾಡ್ ನ್ಹೆಸ್ಚೆಂ.
ಚಡ್ ಸಂಬ್ರಮಿಕ್ ಕಾಜಾರಾಂನಿ ನೊವ್ರೊ ಆನಿ ಹೊಕಾಲ್ 'ಭೊವಿ' ೦ನಿ ವ್ಹಾವಂವ್ಚೆ ಪಾಲ್ಕೆಂತ್ ವಾ ಮಾಂಚಿಲಾಂತ್ ವೆತಾಲಿಂ. ಉಪ್ರಾಂತ್ ತಿ ರಿವಾಜ್ ರಾವ್ಲಿ ಆನಿ ಕೊಂಬಾನ್ ಆನಿ ಬೆಂಡಾ ವ್ಹಾಜ್ಪಾನ್ ಚಲೊನ್ ವೆಚ್ಯಾಕ್ ಧರ್ಲೆಂ. ತ್ಯಾ ವೆಳಾರ್ 'ಗಾಣಿಗ್ ವಾ ಸಪಲ್ಯಾ' ದಾಮಾಸ್ಕಾಚಿ ಸತ್ರಿ ಧರ್ತಾಲೊ.
ರೆಸ್ಪೆರಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ದೊನ್ಯಿ ಪಾಡ್ತಿ ಹೊಕ್ಲೆಗೆರ್ ವೆತಾಲ್ಯೊ. ಉಪ್ರಾಂತ್ ನೊವ್ರ್ಯಾಚ್ಯಾ ಮಾಟ್ವಾಂತ್ ಭರ್ಲ್ಲೊ ಸಾಡೊ ವ್ಹಾಜ್ಪಾಂ ಆನಿ ವೊವ್ಳಾಂಸವೆಂ ಹೊಕ್ಲೆಗೆರ್ ಪಾವ್ತಾಲೊ. ಥಂಯ್ಸರ್ ಸಂಬ್ರಮಾನ್ ಹೊಕ್ಲೆಕ್ ನ್ಹೆಸಯ್ತಾಲಿಂ.
ಉಪ್ರಾಂತ್ ಹೊಕ್ಲೆಕ್ ಹಾಡ್ನ್ ನೊವ್ರ್ಯಾ ಸರ್ಶಿನ್ ಬಸಯ್ತಚ್ ಆಯೆರ್ ಜಾತಾಲೊ. ಮಾಗಿರ್ ಕಾಜಾರಾಚೆಂ ಗಡ್ಡ್ ಜೆವಾಣ್.
ಜೆವ್ಣಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ನೊವ್ರ್ಯಾಕ್ ಮಾಟ್ವಾಂತ್ ರಾವವ್ನ್ ಮಾಂಯ್ನ್ ಮುದಿ ಶಿಂವ್ಚಿ ರಿವಾಜ್ ಆಸ್ಲ್ಲಿ. ತ್ಯಾಚ್ ವೆಳಾ ಸಬಾರ್ ಪಾಗುರ್ಮಾಂಯೊಂಯಿ ಮುದಿ ಶಿಂವ್ತಾಲ್ಯೊ. ಉಪ್ರಾಂತ್ ನೊವ್ರೊ ಹೊಕ್ಲೆಕ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಘರಾ ಆಪವ್ನ್ ವ್ಹರ್ತಾ. ಹೊಕ್ಲೆಕ್ ಪಾಂವ್ಕ್ ಆವಯ್ ವಚನಾ. ಹೆರ್ ಸಕ್ಕಡ್ ವೆತಾತ್. ನೊವ್ರ್ಯಾಗೆರ್ ಪಾವ್ತಚ್ ಭಾಯ್ಲಿಂ, ಭಿತರ್ಲಿಂ ವೆರ್ಸಾ ರುಪಾರ್ ವೊವ್ಯೊ ಮ್ಹಣ್ತಚ್ ವ್ಹೊರ್ ಭಿತರ್ ಘೆತಾತ್. ಉಪ್ರಾಂತ್ ಹೊಕ್ಲೆಕ್ ಒಪ್ಸುನ್ ದಿಂವ್ಚೆಂ.
ಇತ್ಲ್ಯಾರ್ ಕಾಜಾರ್ ಮುಗ್ದಾನಾ. ದುಸ್ರ್ಯಾ ದಿಸಾ ಪರ್ತಾಪಣ್(ಪರ್ತೆಂ ಆಪವ್ಣೆಂ). ತ್ಯಾ ದಿಸಾಚ್ಯಾ ಜೆವ್ಣಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ವಾವ್ರಾಡ್ಯಾಂಚೊ ಉಪ್ಕಾರ್ ಬಾವುಡ್ಚ್ಯಾಕ್ ಮಹತ್ವ್ ದಿತಾಲೆ ಆನಿ ತಾಂಕಾಂಯಿ ತೆ ರಾತಿಂ ಗಮ್ಮತ್ ಕರುಂಕ್ ರಾವಯ್ತಾಲೆ. ತೆ ರಾತಿಂಯಿ ಗುಮ್ಟಾಂಚೊ ಸಂಬ್ರಮ್ ವಿಶೇಸ್ ಆಸ್ತಾಲೊ. ಚಾರ್ ದಿಸಾಂ ಉಪ್ರಾಂತ್ ನೊವ್ರ್ಯಾಕ್ ಮಾಂವಾಡ್ಯಾಚೊ ಸನ್ಮಾನ್ ಆಸ್ತಾಲೊ. ಉಪ್ರಾಂತ್ ಏಕ್ ವರ್ಸ್ ಪರ್ಯಾಂತ್ ನೊವ್ರ್ಯಾಕ್ ಹೊಕ್ಲೆ ಸಾಂಗಾತಾ ಮಾಂವಾಡ್ಯಾ ಯೆಂವ್ಕ್ ಮಾನಾಚೆಂ ಆಪವ್ಣೆಂ ಆಸ್ತೆಲೆಂ, ಫಿರ್ಗಜಿಚ್ಯಾ ಫೆಸ್ತಾಕ್, ಜುವಾಂವ್ ಬಾವ್ತಿಸ್ತಾಚ್ಯಾ ಫೆಸ್ತಾಕ್, ಬಾಳೊಕ್ ಜೆಜುಚ್ಯಾ ಫೆಸ್ತಾಕ್, ಮೊಂತಿ ಫೆಸ್ತಾಕ್ ಅಶೆಂ. ಕಾಜಾರಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಮಯ್ನ್ಯಾ ಭಿತರ್ ದೊನ್ಯಿ ಲಾಗ್ಶಿಲ್ಯಾ ಸಯ್ರಾಂನಿ ನವ್ಯಾ ಜೊಡ್ಯಾಕ್ ಸನ್ಮಾನಾಚೆಂ ಜೆವಾಣ್ ಕರುಂಕ್ ಆಸ್ಲ್ಲೆಂ. ಹಿ ರಿವಾಜ್ ಆತಾಂಯಿ ಚಾಲು ಆಸಾ.
ಕಾಜಾರಾ ಶಿವಾಯ್ ಫುಡ್ಲದ್ ಬಾಂಳ್ತೆರಾಕ್ ಗುರ್ವಾರಿಕ್ ಕುಳಾರಾ ಧಾಡ್ಚಿ ಸಂಬ್ರಮಿಕ್ ರಿವಾಜ್ ಹಾಂಗಾಸರ್ ಚಾಲು ಆಸ್ಲ್ಲಿ. ಫುಡ್ಲದ್ ಗರ್ಬೆಸ್ಥ್ ಸ್ತ್ರಿಯೆಕ್ ಸಾತ್ವೊ ಮಯ್ನೊ ಲಾಗ್ತಚ್ ತಿಚ್ಯಾ ಕುಳಾರಾಚಿಂ ತಿಕಾ ಫುಲ್ ಭಾಂಗಾರ್ ಮಾಳ್ನ್ ನಮ್ಯಾರ್ಲ್ಲ್ಯಾ ದಿಸಾ ಕುಳಾರಾ ಆಪವ್ನ್ ವ್ಹರ್ತಾಲಿಂ. ಗರ್ಬೆಸ್ಥ್ ಸ್ತ್ರಿಯೆಕ್ ತಿಚ್ಯಾ ಕುಟ್ಮಾಚ್ಯಾಂನಿ ಘರಾ ಆಪವ್ನ್ ಸನ್ಮಾನ್ ಕರ್ಚಿ ರಿವಾಜ್ಯಿ ಆಸ್ಲ್ಲಿ.
ಉಪ್ರಾಂತ್ ನೋವ್ ಮಯ್ನೊ ಭರ್ತಾ ಪರ್ಯಾಂತ್ ಬಾಂಳ್ತೆರಾಚಿ ತಯಾರಾಯ್ ಜಾತಾಲಿ. ಬಾಂಳ್ತೆರಾಚಿಂ ಖುಣಾಂ ದಿಸ್ತಚ್ ಗಾಂವ್ಟಿ ವಯ್ಜಿಣಿಕ್ ಆಪವ್ನ್ ಹಾಡ್ತಾಲಿಂ. ಬಾಳ್ಶೆಂ ಭುಂಯ್ ಪಡ್ತಚ್ ಏಕ್ ಪಿತುಳ್ಚಿ ವಾಟ್ಲಿ ಬಾಳ್ಶಾಚ್ಯಾ ಕಾನಾಕಡೆ ಬಡಂವ್ಚಿ ರಿವಾಜ್ ಆಸ್ಲಿ. ಬಾಳಾಂತ್ ಜಾಲ್ಲೆ ಸ್ತ್ರಿಯೆಕ್ ಚಾರ್ ದೀಸ್ ಪರ್ಯಾಂತ್ ರೆಗ್ರೆಚೆಂ ಆನಿ ಲೆಕಾಚೆಂ ಖಾಣ್ ದಿಂವ್ಚೆಂ ಆಸ್ಲ್ಲೆಂ. ಕಾಳ್ಜಿರ್ಯಾಚೊ ಕಸಾಯ್ ಆನಿ ಹೆರ್ ಥೊಡಿಂ ಗಾಂವ್ಟಿ ಒಕ್ತಾಂ ತೀನ್ ದೀಸ್ ಪರ್ಯಾಂತ್ ಬಾಂಳ್ತಿಕ್ ದಿತಾಲೆ. ಬಾಂಳ್ತಿನ್ ಮಾತ್ ಹಾಲನಾಸ್ತಾನಾ ಪಾಂಗ್ರುನ್ ನಿದೊಂಕ್ ಆಸ್ಲ್ಲೆಂ.
ಬಾಂಳ್ತೆರಾಚಿ ಖಬರ್ ಬಾಂಳ್ತಿಚ್ಯಾ ಘರ್ಕಾರಾಗೆರ್ ಪಾವಂವ್ಕ್ ಬಾಂಳ್ತಿಚ್ಯಾ ಭಾವಾನ್ ವಚೊಂಕ್ ಆಸ್ಲ್ಲೆಂ. ಥಂಯ್ ತಾಕಾ ಮಾವ್ಳ್ಯಾಕ್ ಉರ್ಮಾಲ್ ಬಾಂಧ್ಚೊ ಮ್ಹಣ್ ಉರ್ಮಾಲಾಚಿ ಕಾಣಿಕ್ ಮೆಳ್ತಾಲಿ. ಬಾಂಳ್ತಿಚ್ಯಾ ಆನಿ ಬಾಳ್ಶಾಚ್ಯಾ ಕಾಮಾಕ್ ಪಯ್ಲೆಂಚ್ ಸಾಂಗೊನ್ ದವರ್ಲ್ಲಿ ಬಾಂಳ್ತಿಕ್ ಪೊಸ್ತೆಲಿ ಆಸ್ತಾಲಿ.
ಬಾಳಾಂತ್ ಜಾವ್ನ್ ಇಕ್ರಾ ವಾ ತೆರಾ ದೀಸ್ ಜಾತಾನಾ ಬಾಂಳ್ತಿಚ್ಯಾ ಘರ್ಕಾರಾಗೆಲಿಂ ಸಯ್ರಿಂ ಸೆಸ್ ವಾ ಬಾಂಳ್ತೆರಾಚಿ ಕಾಣಿಕ್ ಘೆವ್ನ್ ಯೆತಾಲಿಂ. ಸೆಸಿಚೊ ಆಯ್ವಜ್ ತಾಂತಾಂಚ್ಯಾ ತಾಂಕಿ ಪರ್ಮಾಣೆ ಆಸ್ತಾಲೊ. ಚಾಳಿಸಾವ್ಯಾ ದಿಸಾ ಭುರ್ಗ್ಯಾಚೆಂ ವೋಲ್ ದವರ್ತಾಲೆ. ಅಶೆಂ ಬಾಂಳ್ತೆರಾಕ್ ಕುಳಾರಾ ಆಯಿಲ್ಲಿ ಗರ್ಬೆಸ್ತಿಣ್ ತಿಚೆಂ ಪ್ರಸೂತ್ಪಣ್ ಜಾವ್ನ್ ತೀನ್ ಮಯ್ನೆ ಪರ್ಯಾಂತ್ ಥಂಯ್ ಉರ್ತಾಲಿ. ತೀನ್ ಮಯ್ನ್ಯಾಂನಿ ತಿಚ್ಯಾ ಕುಳಾರ್ಚ್ಯಾ ಸಯ್ರ್ಯಾಂನಿ ಸಾಂಗಾತಾ ಮೆಳೊನ್ ಬಾಂಳ್ತಿಕ್ ಆನಿ ಭುರ್ಗ್ಯಾಕ್ ತಿಚ್ಯಾ ಘರ್ಕಾರಾಗೆರ್ ಪಾಂವ್ಚೆಂ ಆಸ್ಲ್ಲೆಂ.
ಆಮ್ಚೆ ಸಂಸ್ಕೃತೆಚೆಂ ಆನಿ ಥೊಡೆಂ ರೂಪ್ ಫಿರ್ಗಜ್ ಫೆಸ್ತಾ ವೆಳಾ ಝಳ್ಕತಾಲೆಂ. ಸಂಸ್ಕೃತಿಕ್ ದಿಶ್ಟಿನ್ ತೆಂ ವ್ಹಡ್ಲೆಂ ಫೆಸ್ತ್ಚ್ ಜಾತಾಲೆಂ. ಹಿಂದ್ವಾಂಚ್ಯಾ ರಥೋಥ್ಸವಾಕ್, ನೇಮಾಂಕ್, ಜಾತ್ರ್ಯಾಂಕ್ ಸೊಡ್ನ್ ದೀನಾತ್ಲ್ಲೆಂ. ತಶೆಂಚ್ ಹೆರ್ ಫೆಸ್ತಾಂಯ್ ವೆವೆಗ್ಳ್ಯಾನ್ ಆಸೊನ್ ಕೊಂಕಣಾಂತ್ ತ್ಯಾ ತ್ಯಾ ಪ್ರತ್ಯೇಕ್ ಪ್ರದೇಶಾಂಚೊ ಏಕ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿಕ್ ದಬಾಜೊ ಜಾಂವ್ಕ್ ಪಾವ್ತಾಲೊ.